Bình Dương không chỉ nổi tiếng với các khu công nghiệp sầm uất mà còn là nơi gìn giữ nhiều làng nghề truyền thống.
Trong đó, làng nghề làm nhang Bình Dương đã tồn tại hơn một thế kỷ, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa và tâm linh.
Mình đã từng đến Dĩ An – một trong những nơi làm nhang lớn nhất Bình Dương. Mùi thơm của bột nhang, hình ảnh những người thợ khéo léo se từng cây nhang thủ công khiến mình không thể rời mắt.
Nhưng nghề này có gì đặc biệt? Nguyên liệu, quy trình làm nhang ra sao? Và liệu nó có còn giữ vững được vị thế trong tương lai? Hãy cùng mình khám phá chi tiết ngay sau đây!
Nghề làm nhang ở Bình Dương có từ bao giờ?
Dĩ An, Bình Dương từng là một vùng đất trù phú với nhiều làng nghề thủ công truyền thống. Làng nghề làm nhang Bình Dương có lịch sử hơn 100 năm, hình thành từ nhu cầu sử dụng nhang trong đời sống tín ngưỡng của người dân Việt Nam.
Trước khi trở thành thị xã công nghiệp phát triển, nơi đây chủ yếu sản xuất nhang để phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu.
Thời kỳ hưng thịnh, các hộ gia đình phải làm việc cả ngày lẫn đêm để kịp giao hàng. Tuy nhiên, theo thời gian, sự đô thị hóa khiến làng nghề đối mặt với nhiều thách thức.
Nguyên liệu làm nhang ở Bình Dương có gì đặc biệt?
Một trong những yếu tố làm nên chất lượng của nhang Dĩ An chính là nguyên liệu. Không phải loại tre nào cũng có thể làm nhang.
Những người thợ nơi đây chỉ chọn tre già từ rừng Bù Đốp (Phước Long) và Nam Cát Tiên (Lâm Đồng) để chẻ tăm nhang.
Bột nhang cũng là một phần quan trọng. Thành phần gồm có:
- Bột cây keo giúp nhang dẻo và bám chắc.
- Mạt cưa tạo độ cháy đều.
- Bột áo làm cho nhang có màu đẹp.
- Bột thơm quyết định hương thơm của nhang khi đốt.
Để nhang đạt chuẩn, tỷ lệ trộn bột phải chính xác. Nếu quá nhiều keo, nhang dễ bị tắt khi cháy. Nếu quá nhiều nước, bột sẽ bị nhão, làm nhang bị móp và không đẹp mắt.
Quy trình làm nhang truyền thống tại Dĩ An
Không giống các loại nhang sản xuất công nghiệp, nhang Dĩ An được làm hoàn toàn thủ công. Quy trình gồm các bước chính sau:
- Chẻ tăm nhang: Người thợ dùng dao sắc để chẻ tre thành từng thanh nhỏ, đều và mịn. Đây là công đoạn đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm.
- Se nhang thủ công: Hỗn hợp bột nhang được nhồi và quấn quanh tăm tre. Người thợ phải se thật đều tay để nhang không bị cong vênh.
- Phơi nhang: Sau khi se, nhang được phơi khô dưới nắng tự nhiên trong vài ngày.
- Đóng gói và phân phối: Cuối cùng, nhang được bó lại thành từng xấp, chuẩn bị giao đến tay người tiêu dùng.
Thị trường tiêu thụ nhang Bình Dương phát triển ra sao?
Dù không còn sôi động như xưa, nhang Dĩ An vẫn có mặt trên thị trường trong nước và quốc tế. Nhang được tiêu thụ chủ yếu qua hai kênh:
- Thị trường trong nước: Chủ yếu cung cấp cho các tiệm bán đồ cúng, chùa chiền, và lễ hội.
- Xuất khẩu: Một số doanh nghiệp tại Bình Dương đã đưa nhang Dĩ An đến các thị trường nước ngoài như Trung Quốc, Ấn Độ và châu Âu.
Tuy nhiên, sự cạnh tranh từ các dòng nhang công nghiệp khiến nghề làm nhang thủ công gặp nhiều khó khăn.
Đời sống người làm nhang và thu nhập từ làng nghề
Hiện nay, hơn 50 hộ gia đình tại Dĩ An vẫn duy trì nghề làm nhang. Thu nhập trung bình của mỗi lao động vào khoảng 4-5 triệu đồng/tháng.
So với các ngành nghề khác, thu nhập này không quá cao. Nhưng với những ai yêu nghề và muốn gìn giữ truyền thống, họ vẫn quyết tâm bám trụ. Nghề này có thể làm quanh năm, nhưng cao điểm nhất là những tháng gần Tết khi nhu cầu nhang tăng mạnh.
Chính quyền Bình Dương hỗ trợ làng nghề như thế nào?
Nhằm bảo tồn và phát triển làng nghề làm nhang Bình Dương, chính quyền tỉnh đã triển khai một số chương trình hỗ trợ:
- Cấp vốn sản xuất cho các hộ làm nhang.
- Tổ chức hội chợ làng nghề để quảng bá sản phẩm.
- Xây dựng các kênh tiêu thụ giúp người làm nhang tiếp cận thị trường tốt hơn.
Mình nghĩ đây là một hướng đi đúng đắn để giúp nghề làm nhang không bị mai một.
Tương lai của làng nghề làm nhang Bình Dương
Dù đối mặt với nhiều thách thức, làng nghề vẫn có cơ hội phát triển nếu biết tận dụng công nghệ và mở rộng thị trường. Một số ý tưởng có thể giúp làng nghề thích ứng với thời đại mới:
- Ứng dụng công nghệ sản xuất sạch để giảm tác động môi trường.
- Quảng bá sản phẩm qua các nền tảng thương mại điện tử.
- Phát triển nhang hữu cơ, không hóa chất, thân thiện với sức khỏe người dùng.
Bên cạnh đó, nếu có dịp ghé thăm Bình Dương, bạn đừng quên khám phá các địa điểm du lịch thú vị tại đây.
Kết luận
Làng nghề làm nhang Bình Dương là một nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ.
Nếu bạn quan tâm đến những nghề truyền thống hoặc muốn tìm hiểu sâu hơn về du lịch Bình Dương, hãy để lại bình luận hoặc theo dõi thêm tại jamona.info.
